We kennen het allemaal: je ligt in bed, klaar om te slapen, ineens gaan je gedachten alle kanten op, of je blijft maar malen. Je hersenen draaien op volle toeren; je denkt aan wat je morgen allemaal moet doen, analyseert een gesprek dat je eerder had, of maakt je zorgen over dingen waar je geen controle over hebt.
Misschien denk je ook wel eens: “Ik word gek van mijn gedachten!”
We piekeren allemaal. Maar waarom doen we dit eigenlijk zo veel? En belangrijker nog: hoe stop je ermee? In deze blog ontdek je waar piekeren vandaan komt, waarom het je uitput en wat je direct kunt doen om je hoofd tot rust te brengen.
Wat is piekeren eigenlijk precies?
Piekeren herken je aan de constante negatieve gedachtenstroom. Je kent het ook als “overdenken”.
- Je blijft situaties opnieuw afspelen in je hoofd
- Je bedenkt eindeloze ‘wat-als’ scenario’s
- Je focust op problemen zonder concrete oplossingen te vinden
Vaak gaat het om dingen die gebeurd zijn in het verleden. Of zorgen over de toekomst.
Te veel in je hoofd zitten heeft geen zin. Je brein blijft bezig met iets wat je niet direct kunt veranderen, waardoor je vast blijft zitten in een cirkel van negatieve gedachten.
Het voelt alsof je je hoofd niet kunt uitzetten. Hoe langer je piekert, hoe moeilijker het wordt om helder te denken en écht tot rust te komen. Te veel piekeren kost je enorm veel energie, verhoogt je stressniveau en verstoort je slaap.
Gelukkig is piekeren een gewoonte die je kunt doorbreken. Laten we kijken waarom we eigenlijk zoveel piekeren en hoe je hiermee kunt stoppen.
Waarom piekeren we zoveel?
Je brein heeft één belangrijke taak; overleven. Dat is handig in een noodsituatie, maar minder nuttig als je midden in de nacht ligt te malen over een opmerking die je vijf jaar geleden maakte. Hoe dit precies werkt, leg ik helemaal uit in mijn E-book; Mind & Mindset. Als je écht grip wilt krijgen op je gedachten dan is die kennis key!
De reden dat piekeren zo moeilijk te stoppen lijkt, is omdat je hersenen denken dat ze nuttig bezig zijn. We denken dat we controle krijgen over een ‘probleem’.
Maar in werkelijkheid blijf je hangen in dezelfde situatie en krijg je helemaal geen controle want er verandert niets. Het put je uit en leidt tot stress. Het voegt dus vrijwel niks toe.
Piekeren in bed
Piekeren in bed komt veel voor. Overdag ben je druk bezig en worden je hersenen afgeleid door alles wat je doet. Je hebt daardoor geen ruimte in je hoofd om te piekeren.
Maar zodra je gaat liggen, even niets doet, komt er rust en ruimte in je hoofd om al je gedachten, emoties en gebeurtenissen te verwerken. Dit is het moment waarop losse gedachten, zorgen en to-do’s opkomen.
Voor je het weet, zit je vast in een eindeloze gedachtestroom die je wakker houdt. En dat zorgt ervoor dat je later in slaap valt, lichter slaapt en moe wakker wordt. En dat maakt je de volgende dag weer gevoeliger voor piekergedachten.
Piekeren stoppen; wat kun je doen?
Er zijn een aantal dingen die je kunt doen om je pieker gedachten te doorbreken.
Schrijf je gedachten op
Door je gedachten uit je hoofd te halen en op papier te zetten, stop je de eindeloze herhaling. Door alles op te schrijven, geef je je hoofd toestemming om los te laten.
💡 Tip: Schrijf alles op zonder oordeel, als een ‘brain dump’. Dit helpt je om overzicht te krijgen en de controle terug te pakken over je gedachten.
Focus op je ademhaling
Ademhalingsoefeningen kunnen je zenuwstelsel kalmeren en je lichaam uit de stressmodus halen.
Probeer deze 4-7-8 ademhalingstechniek:
- Adem in voor 4 tellen
- Houd je adem vast voor 7 tellen
- Adem langzaam uit in 8 tellen
Dit helpt je lichaam te ontspannen en je focus te verleggen van je gedachten naar je ademhaling. Na een paar herhalingen zul je merken dat je rustiger wordt.
Plan een piekermoment in
Door met jezelf af te spreken dat je alleen op een specifiek moment mag piekeren, beperk je de invloed die piekergedachten over je dag (en nacht) hebben.
Wat je kunt doen is een vast tijdstip kiezen waarop je bewust over je zorgen mag nadenken.
Schrijf de gedachten die je hebt, op en stel jezelf de vraag: Is hier nu een oplossing voor? Zo ja, onderneem actie. Zo nee, laat het los.
Merk je dan dat je buiten dit moment begint te piekeren? Herinner jezelf eraan dat je later tijd hebt om hierover na te denken. Na verloop van tijd train je je brein om piekeren niet meer de hele dag (of nacht) de overhand te laten nemen.
Is er een medicijn tegen piekeren?
Soms voelt het alsof je een medicijn tegen piekeren nodig hebt omdat je gek wordt van jezelf. Maar dit is echt niet nodig!
Jij hebt zelf de controle over je brein en je gedachten. Jij kunt de controle pakken over je gedachten en je kunt je hersenen trainen om piekeren te verminderen door:
- Bewuster te worden van je gedachten; niet alles wat je denkt, is waar.
- Actie te ondernemen in plaats van alleen te denken; doe iets kleins om uit de pieker cirkel te stappen.
- Leren los te laten; als je er op dit moment niets aan kunt doen, laat je de gedachte los.
- Een routine te ontwikkelen om je stressniveau laag te houden; denk aan meditatie, journaling of beweging.
Door deze technieken regelmatig toe te passen, bouw je een sterkere mindset op waarin piekeren minder grip op je krijgt.
Weten welke mindset je specifiek moet aannemen voor een gelukkig, succesvol en relaxt leven? Bestel dan mijn E-book en kom alles te weten over je mindset en hoe je fijner leeft!
